Vệ sinh an toàn thực phẩm (VSATTP) là một trong những vấn đề lớn, bức xúc của cả nước nói chung và Thừa Thiên Huế nói riêng. Thống kê chưa đầy đủ năm 2018 cho thấy, lực lượng quản lý thị trường cả nước đã kiểm tra 14.264 vụ, xử lý 8.446 vụ vi phạm về an toàn thực phẩm; lực lượng cảnh sát môi trường phát hiện 6.176 vụ vi phạm pháp luật về an toàn thực phẩm, với 5.042 cá nhân, 809 tổ chức vi phạm (theo TTXVN). Tuy nhiên, con số bị phát hiện chỉ là một phần rất nhỏ so với tình trạng thực phẩm giả, thực phẩm kém chất lượng tràn lan trên thị trường hiện nay.

Thực phẩm giả, thực phẩm kém chất lượng đa dạng về chủng loại, từ thịt, cá, tôm có dư lượng các chất cấm, ôi thiu đến rau củ có tồn dư thuốc bảo vệ thuốc thực vật. Thậm chí sử dụng các chất phụ gia biến thịt thối thành thịt tươi ngon, bắt mắt. Thực phẩm kém chất lượng xuất hiện ở hầu hết các khâu, từ nơi sản xuất, chăn nuôi đến chế biến, bảo quản và tiêu thụ.

Tình trạng trên có cả nguyên nhân chủ quan lẫn khách quan. Xét về trình độ, quy mô sản xuất nông nghiệp ở nước ta đa phần sản xuất theo quy mô nông hộ, cá thể nên rất khó kiểm soát chất lượng hàng nông lâm thủy sản. Việc chế biến thực phẩm cũng trong tình trạng tương tự nên khó đảm bảo các điều kiện VSATTP. Chưa kể một số cơ sở sản xuất, tư thương vì lợi nhuận, cố tình làm ăn gian dối, đưa ra thị trường một số loại thực phẩm không bảo đảm an toàn, bất chấp hậu quả có thể xảy ra đối với người tiêu dùng. Ở góc độ người tiêu dùng, một số người thiếu cẩn trọng trong việc chọn lựa thực phẩm, thậm chí ham rẻ, thích hình thức mà bỏ qua tiêu chuẩn chất lượng sản phẩm.

Trong khi đó, công tác quản lý nhà nước về VSATTP đang bị “chặt khúc” từng công đoạn, nếu không có sự phối hợp chặt chẽ, đồng bộ giữa các bộ ngành, đon vị thì khó đạt hiệu quả cao. Chẳng hạn, kiểm soát về an toàn trong chăn nuôi, trồng trọt do ngành nông nghiệp; sản phẩm khi đưa ra thị trường do ngành công thương kiểm soát; khi chế biến, sử dụng do ngành y tế chịu trách nhiệm…

Hệ lụy của thực phẩm giả, thực phẩm kém chất lượng, không chỉ khiến người tiêu dùng nơm nớp chuyện ngộ độc mà tác động xấu đối với người sản xuất chân chính. Để ngăn chặn thực phẩm giả, không an toàn phải kiểm soát tốt tất cả các khâu, trước hết cần bắt đầu từ gốc- nơi sản xuất, chế biến thông qua việc tuyên truyền nâng cao nhận thức, trách nhiệm, lợi ích của người sản xuất, kinh doanh về VSATTP; phổ biến, hướng dẫn người tiêu dùng hiểu biết và ủng hộ sản phẩm an toàn. Đồng thời, khuyến khích, tạo điều kiện để người dân tổ chức lại sản xuất theo quy mô lớn và áp dụng các quy trình sản xuất, chế biến tiên tiến đáp ứng với yêu cầu ngày càng cao về VSATTP của người tiêu dùng và thị trường.

Trong bối cảnh hội nhập kinh tế ngày càng sâu rộng hiện nay, việc quản lý VSATTP không chỉ có ý nghĩa quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe của người tiêu dùng, mà còn tác động đến sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Nếu không quản lý tốt, không chỉ sản phẩm nông lâm, thủy sản nước ta không thể xuất vào thị trường các nước khác, mà còn có thể thua ngay trên sân nhà, nếu mất niềm tin của người tiêu dùng.