Phát biểu tại họp báo, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ, Người phát ngôn của Chính phủ cho biết, hôm nay (ngày 2/10), dưới sự chủ trì của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, Chính phủ đã họp phiên thường kỳ tháng 9/2019.
Phiên họp tập trung nhìn lại, đánh giá tình hình triển khai Nghị quyết số 01, 02, trên cơ sở đó đánh giá sơ bộ cả năm 2019; đề ra những nhiệm vụ, giải pháp cho 3 tháng cuối năm để phấn đấu thực hiện thắng lợi các mục tiêu đề ra.
10 kết quả, thành tựu nổi bật
Mở đầu, Bộ trưởng Mai Tiến Dũng đã thông báo với báo giới những tin mừng về kinh tế - xã hội đất nước. Theo Bộ trưởng trong bối cảnh, kinh tế thế giới có tăng trưởng thấp nhất từ sau khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008 và đang đứng bên bờ suy thoái. Tăng trưởng kinh tế của nhiều nền kinh tế giảm mạnh (tăng trưởng của Mỹ 2%, EU 1%, Nhật Bản 0,6%, Ấn Độ 5%, Trung Quốc dưới 6%, Singapore 0%...), tuy nhiên với sự nỗ lực của cả hệ thống chính trị, của toàn dân, 9 tháng qua đã đạt được 10 kết quả, có thể coi là những thành tựu nổi bật sau:
Thứ nhất, tốc độ tăng trưởng GDP 9 tháng đầu năm ước đạt 6,98%, là mức tăng cao nhất của 9 tháng trong 9 năm trở lại đây; đây là dấu hiệu rất tích cực, trong đó nông nghiệp tăng 2,02%, công nghiệp tăng 9,36%, dịch vụ tăng 6,85%.
Thứ hai, lạm phát tiếp tục được kiểm soát ở mức thấp; chỉ số giá tiêu dùng (CPI) bình quân 9 tháng tăng 2,5%, mức tăng thấp nhất trong 3 năm qua.
Thứ ba, tổng vốn đầu tư toàn xã hội tăng 10,3%, nhất là khu vực ngoài nhà nước chiếm tỷ trọng 45,3%, tăng 16,9%. Vốn FDI thực hiện cao nhất trong nhiều năm trở lại đây, ước đạt 14,2 tỷ USD, tăng 7,3% (vốn FDI thực hiện các năm 2015-2019 lần lượt là: 9,8 tỷ USD; 11 tỷ USD; 12,5 tỷ USD; 13,3 tỷ USD; 9 tháng của năm 2019 đạt 14,2 tỷ USD).
Thứ tư, thu ngân sách Nhà nước tăng cao (10,1%), có 8/12 khoản thu và nhóm các khoản thu nội địa đạt khá, thu nội địa đạt 70,3%.
Thứ năm, trong bối cảnh thương mại toàn cầu tăng trưởng thấp như hiện nay, xuất khẩu của Việt Nam đạt trên 190 tỷ USD. Xuất siêu lớn, ước đạt 5,9 tỷ USD… Đây là những con số rất đáng mừng.
Thứ sáu, ngành công nghiệp có bước tăng trưởng khá, công nghiệp chế biến, chế tạo tiếp tục khẳng định là động lực chính của tăng trưởng toàn nền kinh tế. IIP 9 tháng ngành công nghiệp tăng 9,56% (quý I tăng 9%; quý II tăng 9,24%; quý III tăng 10,29%), là mức tăng cao nhất trong 4 năm trở lại đây.
Thứ bảy, mặc dù nông nghiệp còn gặp nhiều khó khăn, thách thức (dịch bệnh, hạn hán, biến đổi khí hậu) nhưng đã tập trung cơ cấu lại nội ngành theo hướng hiệu quả hơn, ngành thủy sản tiếp tục tăng trưởng khá, là một điểm sáng của ngành. Tổng sản lượng thủy sản tăng 5,4%, trong đó tôm tăng 7,2%, cá tra tăng 7,4%. Xuất khẩu gỗ đạt con số trên 9 tỷ USD,...
Thứ tám, tổng cầu tiêu dùng tiếp tục tăng mạnh. Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tăng 11,6%. Khách du lịch quốc tế đạt 12,9 triệu lượt người, tăng 10,8%.
Thứ chín, số lượng doanh nghiệp thành lập mới đạt kỷ lục với gần 102,3 nghìn doanh nghiệp (tăng 5,9% về số doanh nghiệp và tăng 34% về số vốn đăng ký). Bên cạnh đó, còn có 27,6 nghìn doanh nghiệp quay trở lại hoạt động.
Thứ mười, các lĩnh vực về văn hóa, xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại tiếp tục được quan tâm chỉ đạo. Đời sống nhân dân được cải thiện, đặc biệt tại khu vực nông thôn. Thực hiện chương trình giảm nghèo bền vững đạt kết quả tích cực, số hộ thiếu đói giảm 33%, trao tặng cho các đối tượng chính sách, người có công, các đối tượng bảo trợ xã hội khoảng 5,1 nghìn tỷ đồng.
Kết quả trên càng khẳng định sự phù hợp của nhận định, đánh giá tình hình mà Ban Cán sự Đảng Chính phủ trình Bộ Chính trị để báo cáo Trung ương tại kỳ họp sắp tới, đó là dự kiến năm 2019 sẽ hoàn thành toàn diện, vượt mức các mục tiêu kế hoạch đề ra, là năm thứ 2 liên tiếp đạt và vượt toàn bộ 12 chỉ tiêu chủ yếu.
Bộ trưởng, Chủ nhiệm VPCP, Người phát ngôn của Chính phủ Mai Tiến Dũng phát biểu tại họp báo. Ảnh: VGP/Nhật Bắc
Quốc tế nhận định kinh tế Việt Nam tiếp tục tăng trưởng cao
Bộ trưởng cho biết thêm, trong bối cảnh kinh tế thế giới tăng trưởng thấp nhất từ sau khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008 và đang đứng bên bờ suy thoái, song theo nhận định, đánh giá của các tổ chức quốc tế, kinh tế Việt Nam tiếp tục tăng trưởng cao.
Cụ thể: ADB dự báo tăng trưởng GDP của Việt Nam ở mức 6,8% năm 2019 và 6,7% năm 2020. Citigroup Inc. đã điều chỉnh dự báo cả năm cho kinh tế Việt Nam lên 6,9%, từ mức 6,7% trước đó.
Các nhà phân tích tại Maybank Kim Eng Research Ltd. hiện đã dự báo mức tăng trưởng 7% cho kinh tế Việt Nam năm 2019,…
Các tổ chức quốc tế cũng đánh giá tích cực về triển vọng kinh tế Việt Nam và dự báo Việt Nam sẽ là nền kinh tế tăng trưởng nhanh nhất ASEAN trong năm nay với tốc độ tăng trưởng dự kiến đạt 6,9%, và tốc độ này được kỳ vọng sẽ duy trì trong vài năm tới.
Tạp chí US News &World Report vừa xếp hạng Việt Nam đứng thứ 8 trong số 20 quốc gia top đầu có nền kinh tế tốt nhất để đầu tư.
Vẫn còn nhiều tồn tại, thách thức
Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng cho biết, bên cạnh những kết quả đạt được, chúng ta phải thẳng thắn nhìn nhận còn nhiều tồn tại hạn chế và khó khăn thách thức cần phải vượt qua.
Trước hết là, ngành nông nghiệp đang gặp nhiều khó khăn do thiên tai, dịch bệnh gây ra, tốc độ tăng trưởng ngành nông nghiệp thấp nhất trong 3 năm qua.
Một số dự án công nghiệp, giao thông trọng điểm tiếp tục chậm tiến độ, chưa xác định được thời gian hoàn thành; giải ngân vốn đầu tư công hiện nay còn rất chậm, không có nhiều chuyển biến (mới đạt 45,17% kế hoạch được Quốc hội thông qua, cùng kỳ đạt 50,93%).
Sản xuất kinh doanh tiếp tục gặp khó khăn, nhất là các doanh nghiệp nhỏ và vừa (số doanh nghiệp giải thể tăng 4,7% so với cùng kỳ, trong đó 40% là các doanh nghiệp thương mại, dịch vụ; giá xuất khẩu bình quân của nhiều mặt hàng nông sản giảm.
Trong tháng 9 và quý III, phát sinh nhiều vấn đề về văn hóa, xã hội, an ninh trật tự mà chúng ta cần phải quan tâm nhiều hơn nữa trong thời gian tới, đặc biệt là dịch bệnh sốt xuất huyết, chân tay miệng và sởi, hay về an ninh trật tự như tội phạm yếu tố nước ngoài, tổ chức sản xuất ma túy, đánh bạc qua mạng, lừa đảo qua mạng, làm giả thẻ ATM, cướp của, giết người, cho vay nặng lãi... gây bức xúc trong nhân dân; còn xảy ra nhiều vụ tai nạn giao thông đặc biệt nghiêm trọng; hay vấn đề môi trường 2 đô thị lớn là Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh.
Phấn đấu hoàn thành vượt mức tất cả các chỉ tiêu đã đề ra
Về nhiệm vụ thời gian tới, Bộ trưởng cho biết, trên cơ sở các ý kiến và thảo luận, Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh tinh thần quyết tâm, kiên định thực hiện các mục tiêu đề ra; tuyệt đối không được lơ là, chủ quan, như đồng chí Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng đã nhiều lần nhấn mạnh là "không được ngủ quên trên vòng nguyệt quế".
Đồng chí Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cũng đã chỉ đạo: Chúng ta phải phấn đấu hoàn thành vượt mức tất cả các chỉ tiêu đã đề ra.
Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc cũng chỉ đạo những nhiệm vụ, giải pháp cụ thể như: Về kinh tế vĩ mô và kiểm soát lạm phát, phải tạo dựng thêm dư địa cho điều hành kinh tế vĩ mô, vận dụng các chính sách kinh tế vĩ mô linh hoạt; tăng tính chủ động và khả năng chống chịu của nền kinh tế trước những biến động khó lường từ bên ngoài; tiếp tục đơn giản hóa, cắt giảm thực chất thủ tục hành chính, điều kiện kinh doanh, coi đây là một khâu đột phá thúc đẩy tăng trưởng… đồng thời phải nỗ lực, thực hiện các hoàn thành nhiệm vụ mà Thủ tướng Chính phủ giao,…
Nội dung hỏi đáp tại Họp báo
PV Như Quỳnh (báo Dân trí): Đường sắt Cát Linh-Hà Đông mới đây đã thông báo không hoàn thành tiến độ và phá sản kế hoạch, không khai thác thương mại. Tổng thầu cho rằng đã hoàn thành 100% nhưng Bộ GTVT không chấp thuận. Tổng thầu kiểm định cho biết hệ thống an toàn không đảm bảo. Quan điểm của Chính phủ về việc này như thế nào và bao giờ tàu mới chính thức được vận hành?
Liên quan đến việc nâng cấp sân bay Tân Sơn Nhất và Nội Bài hiện nay xuống cấp rất nghiêm trọng và cơ chế vẫn chưa cho phép Tổng Công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) đầu tư mặc dù đơn vị này có thừa tiền để đầu tư. Xin lãnh đạo Chính phủ cho biết quan điểm của mình?
Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Ngọc Đông: Đối với dự án đường sắt Cát Linh-Hà Đông, thực chất hiện trường thi công và lắp đặt đã xong, từ xây lắp đến thiết bị đơn lẻ từng hệ thống, đoàn tàu vẫn đang chạy, hệ thống bán vé tự động cũng đã xem xét… Tuy nhiên tồn tại lớn nhất là cung cấp các hồ sơ để bảo đảm an toàn hệ thống theo quy định của pháp luật; sẽ có tư vấn độc lập, cụ thể ở đây là đơn vị của Pháp sẽ được sử dụng bởi họ có kinh nghiệm đánh giá.
Việc cung cấp hồ sơ của Tổng thầu chưa đầy đủ, đặc biệt là hồ sơ liên quan đến chứng chỉ minh chứng về thí nghiệm trong quá trình sản xuất liên quan đến trang thiết bị của đoàn tàu để có cơ sở đánh giá an toàn hệ thống của đoàn tàu.
Cũng theo quy định, phải đánh giá xong chúng ta mới chạy thử và kích hoạt hệ thống bán vé tự động, hệ thống thông tin chuyên nghiệp để điều động đoàn tàu, đoàn tàu chạy liên tục theo hệ thống… trong vòng 20 ngày, sau đó mới đưa vào khai thác chính thức và phải tổ chức nghiệm thu. Nghiệm thu phải trên cơ sở hoàn thành những chứng chỉ đó.
Tồn tại này, Bộ đã tích cực làm việc với Tổng thầu. Mới đây, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng đã đi kiểm tra hiện trường và có chỉ đạo về an toàn để đảm bảo theo yêu cầu, rồi sau đó sẽ đưa vào khai thác trên cơ sở đánh giá độc lập về nghiệm thu.
Đối với dự án nâng cấp sân bay Nội Bài và Tân Sơn Nhất, trong cổ phần hoá năm 2016, ACV là công ty cổ phần và cảng hàng không được chia làm hai khu vực. Khu vực bay và khu vực các dịch vụ. Khu bay thuộc về Nhà nước.
Đối với trách nhiệm của Nhà nước sẽ bố trí nguồn vốn để đầu tư bảo dưỡng, nâng cấp cải tạo các đường băng, còn duy tu bảo trì thì Tổng Công ty vẫn đang được giao để đảm bảo an toàn bay.
Nhưng đến khi nâng cấp, cải tạo và đến thời gian đại tu thì cần phần vốn của Nhà nước. Trong tháng 8, Thường trực Chính phủ đã họp và chúng tôi cho rằng phần vốn của Nhà nước và doanh nghiệp đầu tư vẫn đang có những vướng mắc nhất định. Trước mắt, trên cơ sở xem xét thực tế, đã giao cho ACV ứng một khoản tiền.
Đối với nhà ga T3 thì mới đây nhất, Bộ cũng đã có kiến nghị. ACV thuộc Uỷ ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp, việc quyết định đầu tư của doanh nghiệp vào các hạ tầng sẽ do Uỷ ban giải quyết.
PV Thành Trung (báo điện tử Tri thức trẻ): Vừa qua, có thông tin về việc 9 người đi theo đoàn chuyên cơ của Chủ tịch Quốc hội và bỏ trốn ở Hàn Quốc. Sau đó theo thông báo thì đã có 2 người trở về và có 7 người đang tiếp tục được tìm kiếm. Được biết hiện nay bên Quốc hội đã đề nghị Bộ Công an vào cuộc. Vậy Bộ Công an đã vào cuộc và xử lý vụ việc này như thế nào và có thể thông tin về danh tính của những người bỏ trốn cũng như 2 người về nước hay không?
Thời gian gần đây khá nhiều vụ phạm pháp hình sự nghiêm trọng xảy ra đối với các tài xế lái xe công nghệ như vừa rồi ở Hà Nội xảy ra vụ việc 2 đối tượng giết em sinh viên lái Grab. Về vấn đề này Bộ Công an có khuyến cáo gì và có biện pháp nào để tăng cường trấn áp và xử lý loại tội phạm này?
Chánh Văn phòng Bộ Công an Tô Ân Xô: Về vấn đề 9 người Việt Nam bỏ trốn sang Hàn Quốc sau khi đi chuyên cơ, Tổng Thư ký Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc đã có trao đổi thông tin với báo chí và Bộ KH&ĐT đã có trả lời ban đầu. Về phần mình, Bộ Công an đã chỉ đạo các đơn vị nghiệp vụ thực hiện theo chức năng, nhiệm vụ được giao. Kết quả cụ thể, chúng tôi sẽ thông báo đến báo chí.
Liên quan đến vụ giết lái xe công nghệ, ngay sau khi vụ việc xảy ra, Phòng Cảnh sát hình sự, Công an thành phố Hà Nội và Công an quận Nam Từ Liêm đã nhanh chóng phá vụ án, bắt tội phạm. Đây là một chiến công đáng biểu dương của lực lượng cảnh sát hình sự và Công an thành phố Hà Nội.
Về giải pháp, Bộ Công an xác định việc làm giảm tội phạm là vấn đề có ý nghĩa xã hội sâu sắc. Ví dụ như làm giảm được 1.000 vụ tội phạm thì chúng ta có thêm 1.000 người không phải đi tù, 1.000 gia đình không có người phạm tội. Công an chú trọng việc phòng ngừa chứ không phải khi vụ việc xảy ra chúng ta mới xử lý. Chính vì vậy mà năm 2019, Đảng ủy Công an Trung ương và lãnh đạo Bộ Công an đã đề ra chỉ tiêu là giảm ít nhất 3% số vụ phạm pháp hình sự so với năm 2018 và kết quả là trong 9 tháng vừa qua, số vụ phạm pháp hình sự đã giảm 6%. Và để giảm phạm pháp hình sự, Bộ Công an cũng đã điều chỉnh, bố trí lại lực lượng theo hướng tăng cường trong cơ sở, đưa lực lượng trực tiếp về cơ sở, đặc biệt là đề án đưa công an chính quy về xã.
Còn đối với những khách hàng đi xe, chúng tôi có khuyến nghị ban đầu là chúng ta nên đi những hãng taxi hoặc hãng xe có uy tín và nếu thực sự không cần thiết thì chúng ta không nên đi vào những lúc quá khuya hoặc là những nơi vắng vẻ. Khi lên xe chúng ta không nên để lộ mình là những người có tài sản giá trị cao ở trên xe.
PV Vũ Khuyên (VOV TV): Hiện nay trên mạng xã hội có nhiều chia sẻ về không khí ô nhiễm, cho rằng Hà Nội là thành phố ô nhiễm nhất thế giới. Xin hỏi Bộ TN&MT, TP. Hà Nội và Chính phủ có quan điểm như thế nào và cách xử lý tình trạng này như thế nào?
Thứ trưởng Bộ TN&MT Lê Công Thành: Thông tin chi tiết Bộ TN&MT đã cung cấp đầy đủ đến báo chí trong thời gian vừa qua.
Có thể thấy rằng với sự phát triển của cuộc cách mạng 4.0, hiện nay có nhiều ứng dụng di động phát triển cung cấp thông tin về chất lượng không khí cho người dân, có những trang mạng dẫn thông tin chất lượng không khí toàn cầu. Có thể thấy đây là những trang mạng nước ngoài đã thu thập thông tin từ những trạm quan trắc không khí khác nhau, có thể từ những trạm của Bộ TN&MT lắp đặt, trạm của TP. Hà Nội và các đại sứ quán, doanh nghiệp lắp đặt… Thậm chí nguồn từ những trạm của chính những trang mạng này lắp.
Về vấn đề hạt bụi mịn PM2.5 có kích thước rất nhỏ, trước đây việc đo được hạt bụi mịn này tương đối khó khăn nhưng hiện nay khoa học công nghệ đã đo được. Tuy nhiên, phương pháp đo chính thống, đúng tiêu chuẩn thì số liệu sẽ đảm bảo hơn. Những thiết bị đo cầm tay mới hiện nay cũng cho ra những số liệu tức thời nhưng không có độ chính xác cao. Vì vậy, những thông tin trên các trang mạng về chất lượng không khí chỉ mang tính chất tham khảo.
Hiện nay, người dân có thể tham khảo các thông số chính thức về chất lượng không khí trên trang www.moitrươngthudo.vn hoặc của trang thông tin chính thức của Bộ TN&MT.
Sắp tới, các thành phố lớn như Hà Nội và TPHCM đều có kế hoạch lắp đặt thêm các trạm đo chất lượng không khí để cảnh báo tốt hơn cho người dân vào những mùa chất lượng không khí sụt giảm. Tuy nhiên, cần phải hiểu, chất lượng không khí có những lúc và có những nơi sẽ có thông số khác nhau, nếu những chỗ lắp đặt trạm gần nơi tập kết rác thì nồng độ ô nhiễm không khí sẽ cao hơn, nhưng thông số này không đại diện cho tất cả chất lượng không khí trên địa bàn.
Về dài hạn, Chính phủ đã có Quyết định số 985a/QĐ-TTg ngày 1/6/2016 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Kế hoạch hành động quốc gia về quản lý chất lượng không khí đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2025. Trong Quyết định này đã xây dựng hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn về chất lượng không khí cho đến những phương pháp để giảm tình trạng ô nhiễm không khí, tình trạng bụi mịn trong không khí. Bộ TN&MT thời gian tới sẽ triển khai mạnh mẽ hơn kế hoạch này.
Phó Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Nguyễn Thế Hùng: Chiều hôm qua (1/10), UBND TP. Hà Nội đã tổ chức họp báo và có thông tin về tình trạng ô nhiễm không khí tại Hà Nội.
Về đánh giá ô nhiễm môi trường, có thể thấy đây là thời điểm đang có biến đổi khí hậu, nhiều năm nay vào thời điểm giao mùa đều có những hiện tượng này. Mấy ngày vừa qua thời tiết không gió, không mưa, tạo lớp sương mù nên việc khuếch tán bụi mịn ảnh hưởng rất lớn tới chất lượng không khí.
Hiện nay, TP. Hà Nội có 11 trạm quan trắc không khí theo Tiêu chuẩn Việt Nam (TCVN) quan trắc về tất cả các tiêu chuẩn của không khí. Các chỉ số NO2, SO2 đều đạt tiêu chuẩn, riêng bụi mịn thì vượt ngưỡng.
TP. Hà Nội xác định việc công bố chất lượng không khí là việc thường xuyên, hằng ngày, cứ 5 phút/lần các trạm đo sẽ chuyển thông số về để tổng hợp. Thông tin được đăng tải hằng ngày trên các báo như Hà Nội mới, An ninh thủ đô, Công an nhân dân… đều cập nhật chất lượng không khí của Hà Nội.
Tuy nhiên, bên cạnh việc đo chất lượng không khí thì còn cần phải xác định nguồn rác thải làm ô nhiễm. Các nguyên nhân đã được TP. Hà Nội xác định gồm: Khí xả thải từ ô tô, xe máy; đun bếp than tổ ong, đốt củi; xây dựng, phá dỡ các công trình; vận chuyển vật liệu; mùi hôi thối từ hệ thống thoát nước chưa được xử lý; mùi từ các trại chăn nuôi gia súc, gia cầm.
Các nguyên nhân khác là: Đốt rơm rạ, rác; thu gom rác thải chưa tốt; ô nhiễm ao hồ lâu năm; bùn thải chưa được xử lý; khói bụi từ các cơ sở sản xuất trên địa bàn Thành phố và một số tỉnh lân cận; tác động của khí hậu và thời tiết chuyển mùa.
Hiện nay, TP. Hà Nội đã thực hiện nhiều giải pháp như: Kắp đặt thêm các trạm quan trắc không khí, phấn đấu đến năm 2020 sẽ lắp xong 25 trạm; tập trung xử lý các nguồn xả thải, xử lý nước thải, các nhà máy đốt rác, kiểm soát các phương tiện đang xả thải ra môi trường… giảm phương tiện cá nhân, tăng phương tiện công cộng. Bên cạnh đó, TP. Hà Nội sẽ phát động chương trình Cánh đồng không đốt rơm rạ để giảm việc đốt rơm rạ của các địa bàn lân cận làm ô nhiễm không khí.
TP. Hà Nội cũng sẽ tập trung tuyên truyền, hướng dẫn người dân các phương pháp phòng tránh, bảo vệ sức khoẻ khi không khí bị ô nhiễm, đặc biệt với người già và trẻ em.
PV Công Tùng (Trung tâm tin tức VTV 24h): Tăng trưởng GDP quý III/2019 là 7,31% - mức cao nhất trong vòng 9 năm qua. Xin lãnh đạo Chính phủ cho biết mức tăng trưởng này liệu là bền vững hay tăng trưởng nóng và sẽ tạo động lực gì cho phát triển kinh tế từ nay đến cuối năm? Chính phủ có đánh giá và dự báo như thế nào về tăng trưởng kinh tế từ nay đến cuối năm 2019?
Thứ trưởng Bộ KH&ĐT Nguyễn Đức Trung: Ngay từ đầu phiên họp, Bộ trưởng, Chủ nhiệm VPCP Mai Tiến Dũng đã thông báo kết quả rất tích cực của tình hình phát triển kinh tế quý III cũng như 9 tháng. Sau rất nhiều năm chúng ta đã đạt được kết quả tăng trưởng như vậy, cụ thể quý III và 9 tháng đầu năm 2019 tăng trưởng đạt 7,31% (GDP ước đạt 6,98%) cao nhất trong 9 năm qua. Những động lực tăng trưởng rất rõ từ khu vực công nghiệp và xây dựng đạt 9,36%, trong đó đặc biệt công nghiệp công nghệ chế tạo đạt 10,37%, khu vực dịch vụ 6,85%. Trong điều kiện căng thẳng thương mại lớn mà kết quả xuất khẩu chúng ta đạt rất cao 194 tỷ USD, tốc độ tăng trưởng 8,2%, đầu tư xã hội 34,3% tăng 10,3%, khu vực ngoài nhà nước chiếm hơn 45% và tăng trưởng 16%. Đây là các chỉ số rất quan trọng khẳng định kết quả tăng trưởng này hoàn toàn phù hợp. So với các quý gần đây được liệt kê lại thì tình hình quý III/2016 tăng 6,56%, quý II/năm 2017 tăng 7,38%, quý III/năm 2018 tăng 6,82%. Như vậy tăng trưởng quý III năm nay so với cùng kỳ các năm trước là hoàn toàn phù hợp.
Từ nay đến cuối năm, chúng tôi đánh giá tốc độ tăng trưởng, động lực duy trì tăng trưởng chủ yếu ở các khu vực công nghiệp xây dựng, công nghiệp chế tạo, dịch vụ. Ngoài ra vừa qua ngày 26/9, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã tổ chức Hội nghị thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công của các bộ, ngành, địa phương và chúng tôi cho rằng, trong quý III khi mà tình hình giải ngân vốn đầu tư công được thực hiện tốt hơn sẽ góp phần tác động vào tăng trưởng những tháng cuối năm. Chúng tôi tin rằng với kết quả của việc Chính phủ tích cực tạo các điều kiện, giải pháp thì quý IV – quý cuối cùng của năm 2019, tăng trưởng cả năm 2019 cơ bản đạt và vượt mục tiêu của Quốc hội đề ra 6,8%.
PV Công Luân (báo điện tử Người đưa tin): Quan điểm của Bộ Chính trị, của Chính phủ là không xuất khẩu khoáng sản thô, tuy nhiên, gần đây Bộ Công Thương và một số địa phương liên tục cho doanh nghiệp xuất khẩu với lý do là không bán hết, không có nhu cầu như quặng sắt Lào Cai hoặc là Thái Nguyên. Xin hỏi quan điểm của Người phát ngôn Chính phủ thế nào về việc xuất khẩu khoáng sản thô như trên?
Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải: Trước hết về chủ trương xuất khẩu khoáng sản của Đảng và Chính phủ, Nghị quyết số 02 ngày 25/4/2011 Bộ Chính trị về định hướng chiến lược khoáng sản công nghiệp khai khoáng đến năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2030, Quyết định số 2427 ngày 22/11/2011 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chiến lược khoáng sản đến năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2030 cũng như Chỉ thị 03 của Thủ tướng Chính phủ ngày 30/3/2015 cũng đã nói rất rõ khai thác khoáng sản chủ yếu là để đáp ứng nhu cầu nguyên liệu trong nước và định kỳ xem xét để xác định mức độ quan trọng của từng loại khoáng sản, từ đó điều chỉnh việc khai thác, chế biến, xuất khẩu khoáng sản. Các sản phẩm khoáng sản chỉ được xuất khẩu khi đã được chế biến cũng như có các chỉ tiêu kỹ thuật cụ thể và được các cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền ban hành.
Để quán triệt chủ trương này, Bộ Công Thương đã ban hành Thông tư 41 ngày 21/12/2012 quy định về xuất khẩu khoáng sản. Theo đó, đã giảm từ 22 loại khoáng sản được xuất khẩu theo quy định trước đây xuống còn 10 loại khoáng sản được xuất khẩu. Như vậy, chúng ta thấy rõ không phải chúng ta cấm xuất khẩu tất cả các loại khoáng sản mà là hạn chế.
Những năm gần đây, giá kim loại và khoáng sản trên thế giới và khu vực giảm sâu. Các doanh nghiệp của ngành khai khoáng gặp rất nhiều khó khăn, chi phí sản xuất tăng cao, khu vực chế biến không được đầu tư theo quy hoạch và nếu đã đầu tư nhưng sản xuất lại phải cầm chừng, sản lượng rất thấp, tồn kho số lượng lớn một số loại khoáng sản, đặc biệt quặng sắt hoặc quặng titan, nhiều mỏ phải đóng cửa hoặc sản xuất cầm chừng. Theo các quy định hiện nay, doanh nghiệp nếu dừng khai thác khoáng sản vẫn phải nộp tiền cấp quyền khai thác khoáng sản trên cơ sở các giấy phép đã được cấp trước đây.
Trước tình hình như vậy, để giải quyết khó khăn của các doanh nghiệp cũng như nhằm đẩy mạnh tăng trưởng sản xuất, Chính phủ đã có Nghị quyết số 46 ngày 9/6/2017, tại phiên họp thường kỳ tháng 5/2017 để tháo gỡ khó khăn trong sản xuất khoáng sản, trực tiếp theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Thông báo số 264 ngày 14/6/2017 cho phép xuất khẩu một số khoáng sản tồn kho như tinh quặng sắt, tinh quặng titan và một số đá hoa trắng dạng khối…
Như vậy, đối với quặng sắt và titan Thủ tướng Chính phủ đã giao cho Bộ Công Thương phối hợp với UBND các tỉnh, thành phố xem xét và giải quyết xuất khẩu của các doanh nghiệp. Theo chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Công Thương đã xem xét giải quyết với các trường hợp cụ thể, sau đó đã có báo cáo với Thủ tướng Chính phủ kết quả thực hiện.
Chúng tôi nhấn mạnh việc giải quyết xuất khẩu tồn kho chỉ là tạm thời để tháo gỡ khó khăn trước mắt cũng như là tạo điều kiện cho các doanh nghiệp tiếp tục duy trì sản xuất, tạo việc làm và thu nhập cho người lao động.
Hiện nay, Bộ Công Thương phối hợp với các bộ, ngành xây dựng thẩm định và trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt nhiệm vụ quy hoạch khoáng sản theo Luật, trong quá trình triển khai, chúng tôi sẽ cân đối giữa khai thác, chế biến, đảm bảo tính hợp lý giữa cung và cầu để giảm tồn kho cũng như có những chính sách đảm bảo đầu tư khoáng sản. Chúng tôi cũng đã báo cáo các cấp có thẩm quyền để đảm bảo hiệu quả việc khai thác cũng như chế biến, kể cả việc xuất khẩu khoáng sản để đảm bảo được hiệu quả.
PV Thế Dũng (báo Người Lao động): Vừa rồi tỉnh Hoà Bình có đề xuất 3.000 tỷ làm khu du lịch tâm linh, xin hỏi quan điểm của Chính phủ về vấn đề này?
Vừa qua có thông tin Tổng Công ty bia rượu nước giải khát (SABECO) có bán vốn cho Trung Quốc. Xin hỏi Bộ Công Thương tin này có xác thực hay không? Nếu không đúng thì người phát tán tin này có bị xử lý hay không?
Bộ trưởng, Chủ nhiệm VPCP Mai Tiến Dũng: Vừa rồi, UBND tỉnh Hoà Bình có văn bản đề nghị Thủ tướng cho phép sử dụng gần 48 ha đất trồng lúa để xây khu du lịch sinh thái - tâm linh Lạc Thủy, dự kiến đầu tư hơn 3.000 tỷ đồng. Dự án dự kiến được triển khai tại xã Phú Lão, huyện Lạc Thuỷ do công ty TNHH một thành viên Pacific – Hoà Bình làm chủ đầu tư.
Chúng ta đều biết việc chuyển đổi diện tích trồng lúa trên 10 ha đều phải xin ý kiến Thủ tướng, những dự án lớn như thế này phải có ý kiến tham mưu, đề xuất, đánh giá của các cơ quan bộ, ngành Trung ương.
Ngày 10/9/2019, VPCP đã có văn bản số 1267 chuyển đến Bộ TN&MT, Bộ NN&PTNT xem xét. Như vậy, dự án của tỉnh Hoà Bình hiện nay chưa đủ điều kiện để Chính phủ xem xét.
Báo chí đưa thông tin như vậy rất tốt vì việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất lúa sang mục đích khác là việc được quy định rất nghiêm ngặt.
Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải: Xin khẳng định, mọi thông tin liên quan đến việc SABECO bị bán cho Trung Quốc là không đúng sự thật.
Hiện nay tại SABECO chỉ có 2 cổ đông chính là: Công ty TNHH MTV Vietnam Beverage nắm 53,59% và Bộ Công Thương đại diện vốn Nhà nước nắm 36% vốn điều lệ, các cổ đông khác nắm 10,41%.
Bộ Công Thương luôn ủng hộ các doanh nghiệp phát triển kinh doanh, trong đó có SABECO. Tuy nhiên, có thể thấy việc Bộ Công Thương đại diện phần vốn Nhà nước nắm 36% nhằm mục đích có quyền phủ quyết khi thấy rằng những chủ trương của doanh nghiệp đưa ra không phù hợp.
Hiện nay, Nhà nước Việt Nam đang có vốn tại nhiều tập đoàn, tổng công ty nên có việc phát tán những thông tin không đúng sự thật ảnh hưởng trực tiếp đến việc kinh doanh của doanh nghiệp đó, ảnh hưởng tới các cổ đông, tới nguồn thu của Nhà nước và ảnh hưởng tới sự hấp dẫn của chính các doanh nghiệp trong con mắt của các nhà đầu tư nước ngoài khi có ý định cổ phần hoá. Do đó, Bộ Công Thương mong muốn các doanh nghiệp khi bị phát tán thông tin sai sự thật, đề nghị thu thập chứng cứ để báo cơ quan chức năng xử lý, ngăn chặn kịp thời.
PV Hoài Thu (Zing.vn): Vừa qua, có thông tin tỉnh Sóc Trăng chi gần 1.000 tỷ đồng từ ngân sách để lắp camera tại nhà riêng cho 12 người là thành viên trong Ban Thường vụ Tỉnh ủy, dư luận rất bức xúc. Chính phủ có nắm được thông tin này không và có quan điểm như thế nào? Xin hỏi Người phát ngôn Chính phủ có bình luận gì về vụ việc này khi trong bối cảnh Quốc hội và Chính phủ luôn quán triệt tinh thần tiết kiệm từng đồng từ ngân sách mà một tỉnh nghèo như Sóc Trăng lại chi sai nguyên tắc như vậy?
Chính phủ có xem xét trách nhiệm của các địa phương như Đồng Nai, TPHCM, Bà Rịa-Vũng Tàu khi để Tập đoàn Alibaba lừa đảo trong suốt 3 năm qua với số tiền hơn 2.500 tỷ đồng và Bộ Xây dựng với tư cách là cơ quan quản lý nhà nước về bất động sản có trách nhiệm như thế nào trong vụ việc này?
Thứ trưởng Bộ Tài chính Vũ Thị Mai: Tất cả mọi khoản chi tiêu cũng như chế độ chi tiêu đều tuân thủ theo quy định của Luật Ngân sách. Trong Quyết định 09 ngày 22/9/2017 của Văn phòng Trung ương Đảng về một số chế độ chi tiêu trong hoạt động của các tỉnh ủy, thành ủy trực thuộc Trung ương thì việc chi lắp đặt camera không quy định trong nội dung Quyết định này. Chính vì vậy, ngày 30/9, Ban Thường vụ Tỉnh ủy tỉnh Sóc Trăng đã tiếp thu ý kiến và thống nhất thu hồi lại, hoàn trả kinh phí này và nghiêm túc rút kinh nghiệm.
Bộ trưởng, Chủ nhiệm VPCP Mai Tiến Dũng: Việc lắp hệ thống camera của các nhà riêng, các khu công cộng, trường học, bệnh viện, bến xe… có thể nói là giải pháp rất tích cực để đảm bảo an ninh, trật tự xã hội… Nhưng trong quá trình thực hiện, việc dùng ngân sách nhà nước để chi lắp đặt cho gia đình các thành viên trong Ban Thường vụ Tỉnh ủy Sóc Trăng là không đúng. Khi nhận được thông tin báo chí, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã họp khẩn và ban hành quyết định hủy Quyết định 1462 ngày 23/4/2019, thu hồi số tiền đã cấp từ ngân sách để lắp camera cho gia đình các cá nhân trong Ban Thường vụ Tỉnh ủy.
Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã họp và yêu cầu kiểm điểm các cá nhân, tập thể có liên quan, báo cáo các cơ quan Trung ương.
Đây là bài học cần rút kinh nghiệm chung, trong khi chỉ đạo các lãnh đạo Chính phủ, Nhà nước luôn thắt chặt về việc chi ngân sách nhà nước; chi tiêu phải hiệu quả, đúng mục đích. Đặc biệt khi chúng ta đang thực hiện Quyết định 08 ngày 25/10/2018 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa 12 về trách nhiệm nêu gương của cán bộ đảng viên…
Rất cảm ơn cơ quan báo chí thường xuyên theo dõi, giám sát và giúp đỡ trong quá trình thực hiện các nhiệm vụ của các địa phương, nếu không có thông tin như vậy thì chúng ta có thể không thể biết được.
Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Quang Hùng: Trước hết pháp luật điều chỉnh các dự án bất động sản từ khi hình thành cho đến khi kinh doanh, điều chỉnh nhiều lần. Về trách nhiệm của cơ quan quản lý nhà nước đối với việc kiểm tra trực tiếp các dự án thì Điều 178 của Luật Kinh doanh bất động sản có nói rõ là UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có trách nhiệm kiểm tra giám sát các dự án trên địa bàn và có trách nhiệm xử lý khi vi phạm.
Trước tình hình một số dự án trên cả nước có hiện tượng vi phạm, Bộ Xây dựng đã tham mưu Chính phủ ban hành Chỉ thị số 11 ngày 23/4/2019 về việc tăng cường kiểm soát thị trường bất động sản phát triển lành mạnh và đảm bảo bền vững, công khai minh bạch,
Tháng 7/2019, Bộ Xây dựng đã có công văn yêu cầu các địa phương thực hiện chỉ thị này.
Thời gian tới, Bộ sẽ phối hợp với các tỉnh, thành phố kiểm tra tập trung vào nội dung: Hoàn thiện thể chế chính sách, đề nghị những người đầu tư mua bất động sản có quyền yêu cầu chủ đầu tư cung cấp các thông tin pháp lý của bất động sản, cơ quan pháp luật sẽ xử lý nghiêm những vi phạm.
PV Vũ Viết Tuân (Vnexpress): Vì sao không công khai danh tính 9 người đi nhờ máy bay của đoàn Quốc hội sang Hàn Quốc và mất tích? Đề nghị Bộ KH&ĐT cho biết trách nhiệm của Bộ đến đâu trong vụ việc này?
Vừa rồi có đơn tố cáo Tập đoàn Asanzo về hành vi giả mạo chứng nhận công nghệ. Vụ việc này đã được Bộ Công an xử lý như thế nào?
Tháng 7/2019, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã yêu cầu các bộ, ngành nghiên cứu mô hình phát triển kinh tế ban đêm của Trung Quốc. Đề nghị cho biết sau 3 tháng thì việc nghiên cứu đang triển khai như thế nào?
Xin hỏi đại diện Hà Nội giải thích quy định về giờ "giới nghiêm", tức là các cửa hàng, doanh nghiệp không được bán hàng ngoài 0h, dựa trên văn bản quy định nào?
Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Đức Trung: Việc tạo điều kiện cho các doanh nghiệp tham gia các hoạt động bên lề của các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước khi đi công tác nước ngoài là hành động đúng đắn, để các doanh nghiệp có cơ hội hoạt động kết nối hợp tác trong lĩnh vực đầu tư và kinh doanh. Việc này chúng ta đã làm rất nhiều và trong quá trình tổ chức, có rất nhiều cơ quan tổ chức, trong đó có Bộ KH&ĐT.
Khi được giao nhiệm vụ chủ trì thì cơ quan quản lý phải lựa chọn các doanh nghiệp theo đúng quy định, chúng tôi cũng đã làm theo quy định và cùng cơ quan công an thẩm tra nhân thân của các doanh nghiệp tham gia đoàn công tác. Tuy nhiên, đoàn vừa rồi xảy ra vụ việc rất đáng tiếc, mặc dù đây là lần đầu tiên xảy ra vụ việc này.
Chúng tôi thấy trách nhiệm trong việc này và đã tổ chức rút kinh nghiệm, và rà soát lại toàn bộ quy trình lựa chọn các doanh nghiệp tham gia các đoàn này.
Việc doanh nghiệp bỏ trốn đúng là không thể lường trước được nhưng từ vụ việc vừa rồi, chúng tôi đã kiểm điểm trách nhiệm.
Trong trường hợp phát hiện ra sai phạm của cán bộ liên quan đến việc lựa chọn doanh nghiệp, chúng tôi sẽ xử lý đúng theo quy định.
Tại sao chưa cung cấp được danh tính, đây là việc các cơ quan chức năng cả Việt Nam và Hàn Quốc đang tiến hành điều tra. Tại thời điểm này chúng tôi chưa có thẩm quyền để cung cấp danh tính 9 người này, khi nào có thông tin được cho phép thông tin, chúng tôi sẽ cung cấp.
Chánh Văn phòng Bộ Công an Tô Ân Xô: Asanzo là vụ việc phức tạp, liên quan đến Tổng cục Quản lý thị trường, Bộ Công Thương, Tổng cục Thuế, Bộ Tài chính, Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Thông tin và Truyền thông, Trung tâm Tiêu chuẩn đo lường và công nghệ… để xác định có sai phạm hay không có sai phạm. Cho nên Bộ Công an đã chỉ đạo điều tra phối hợp với các bộ, ban, ngành xác minh làm rõ vụ việc Tập đoàn Asanzo.
Phó Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Nguyễn Thế Hùng: Năm 2009-2010 chưa có hoạt động này, rất nhiều vụ việc an ninh trật tự bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi một số trường hợp kinh doanh sau 12h đêm. Một số đối tượng ăn uống xong thì đua xe, gây mất trật tự… làm ảnh hưởng các hộ xung quanh, ảnh hưởng môi trường sống của Thủ đô… Công an Thành phố phải đấu tranh rất quyết liệt ngăn chặn đua xe, các hành vi vi phạm pháp luật do sinh hoạt không đúng lúc của những đối tượng này.
Cho nên đề nghị Thành phố có văn bản có chấn chỉnh lại trật tự an ninh thủ đô, do đó thành phố Hà Nội có quy định đối với hoạt động kinh doanh, đặc biệt là kinh doanh ăn uống nhà hàng, không được quá 0h. Nhờ đó trật tự an ninh thời gian gần đây rất tốt.
Tuy nhiên, Thành phố cũng rất quan tâm vấn đề phát triển kinh tế đêm. Năm 2016, Thành phố đã cho thí điểm một số nhà hàng, quán bar có đủ điều kiện ở một số vị trí tuyến phố được phép kinh doanh đến 2h đêm. Một số nhà hàng không nằm trong diện này thì chỉ được kinh doanh đến 12h.
Chúng ta không thể phát triển kinh tế đêm mà ảnh hưởng đến môi trường sống của các hộ dân, nên Thành phố sẽ có nghiên cứu mở rộng hơn nữa những điều kiện và vị trí có đủ điều kiện và khả năng để quản lý kiểm soát được.